چطور در رابطه از وابستگیهای عاطفی ناسالم دوری کنیم؟
وابستگی عاطفی ناسالم میتواند روابط را مسموم کند و سلامت روانی شما را به خطر بیندازد. این وابستگی زمانی رخ میدهد که شما برای احساس ارزشمندی، شادی و امنیت، بیش از حد به فرد مقابل تکیه میکنید. در این حالت، هویت و استقلال شما در رابطه محو میشود و ترس از دست دادن فرد مقابل، تصمیمات شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
وابستگی عاطفی چیست و چرا باید از آن دوری کرد؟
وابستگی عاطفی به معنای تکیه بیش از حد به فرد دیگر برای تأمین نیازهای عاطفی و روانی است. در این حالت، عزت نفس و خوشبختی شما به طور کامل به رفتار و تاییدات طرف مقابل وابسته میشود. چرا باید از وابستگی عاطفی دوری کرد؟ وابستگی عاطفی میتواند منجر به اضطراب، افسردگی، احساس ناامنی، و ترس از دست دادن رابطه شود. در ضمن، میتواند شما را در موقعیتهای سوء استفاده و کنترلگرایانه قرار دهد. رابطه سالم بر پایه احترام متقابل، استقلال فردی، و حمایت عاطفی استوار است، نه وابستگی. در این پست، به 19 نکته مهم برای دوری از وابستگیهای عاطفی ناسالم در رابطه میپردازیم. همراه ما باشید. در ادامه به نکات مهم می پردازیم.
1. خودآگاهی را تقویت کنید
شناخت احساسات، افکار، و نیازهای خود، اولین قدم برای رهایی از وابستگی عاطفی است. به این فکر کنید چه چیزهایی شما را خوشحال میکند، چه چیزهایی شما را ناراحت میکند، و چه نیازهایی دارید. به الگوهای رفتاری خود در روابط قبلی توجه کنید. آیا تمایل داشتهاید بیش از حد به طرف مقابل بچسبید یا نیاز به تایید دائمی داشتهاید؟ با شناخت نقاط ضعف و قوت خود، میتوانید برای ایجاد یک رابطه سالمتر تلاش کنید. برای این کار میتوانید از تست های خودشناسی و یا تمرین های روزانه استفاده کنید. تمرین ذهن آگاهی هم میتواند به خودآگاهی شما کمک کند.
2. عزت نفس خود را بالا ببرید
اهداف کوچکی برای خود تعیین کنید و با دستیابی به آنها، حس موفقیت را تجربه کنید. این کار به افزایش اعتماد به نفس شما کمک میکند. به خودتان یادآوری کنید که شایسته عشق و احترام هستید، صرف نظر از اینکه در یک رابطه باشید یا خیر. از خودتان مراقبت کنید، هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روحی. موفقیت هایتان را جشن بگیرید.
3. استقلال فردی خود را حفظ کنید
به اهداف شخصی خود متعهد باشید و برای دستیابی به آنها تلاش کنید. این کار به شما حس استقلال و خودکفایی میدهد. اجازه ندهید رابطه، تمام وقت و انرژی شما را بگیرد. برنامه ریزی دقیق برای کارهایتان داشته باشید. “نه” گفتن را تمرین کنید.
4. مرزهای سالم تعیین کنید
مرزهای عاطفی، فیزیکی، و روانی خود را مشخص کنید و به طرف مقابل اجازه ندهید از آنها عبور کند. اگر طرف مقابل به مرزهای شما احترام نمیگذارد، باید در مورد رابطه خود تجدید نظر کنید. بیان مرزها کار آسانی نیست، اما ضروری است. به مرور زمان در این کار مهارت پیدا خواهید کرد.
5. روی رشد فردی خود تمرکز کنید
به جای تمرکز بر روی رابطه، بر روی رشد فردی خود تمرکز کنید. مهارتهای جدید یاد بگیرید، دانش خود را افزایش دهید، و به دنبال تجربیات جدید باشید. هرچه فرد کاملتری باشید، کمتر به تایید دیگران وابسته خواهید بود. به خودتان به چشم یک پروژه نگاه کنید. همیشه در حال یادگیری باشید.
6. نیازهای خود را به طور مستقیم بیان کنید
به جای اینکه انتظار داشته باشید طرف مقابل نیازهای شما را حدس بزند، آنها را به طور مستقیم و واضح بیان کنید. این کار از سوء تفاهم و ناامیدی جلوگیری میکند. از بیان احساسات و خواستههای خود نترسید. اگر نمیتوانید نیازهای خود را بیان کنید، باید روی مهارتهای ارتباطی خود کار کنید. از جملات “من” برای بیان احساسات خود استفاده کنید. به طور مثال، به جای اینکه بگویید “تو همیشه من رو نادیده میگیری”، بگویید “من احساس میکنم نادیده گرفته میشوم وقتی به حرفهایم گوش نمیدهی”.
7. از حمایت اجتماعی بهرهمند شوید
با دوستان و خانواده خود در ارتباط باشید و وقت بگذرانید. اگر نیاز به کمک دارید، از درخواست کمک نترسید. از مشورت با متخصصان هم غافل نشوید.
8. مراقب افکار منفی باشید
افکار منفی میتوانند عزت نفس شما را پایین بیاورند و وابستگی عاطفی را تشدید کنند. سعی کنید افکار منفی خود را شناسایی کنید و آنها را با افکار مثبت و واقعبینانه جایگزین کنید. مثلا اگر فکر میکنید “من بدون او نمیتوانم زندگی کنم”، آن را با فکر “من قوی هستم و میتوانم از پس هر مشکلی برآیم” جایگزین کنید. نوشتن افکار منفی میتواند به شناسایی آنها کمک کند. به دنبال الگوهای فکری منفی خود باشید.
9. یاد بگیرید به خودتان عشق بورزید
عشق به خود، پایه و اساس یک رابطه سالم با دیگران است. اگر خودتان را دوست نداشته باشید، به احتمال زیاد به تایید دیگران وابسته خواهید شد. به خودتان مهربان باشید، از خودتان مراقبت کنید، و به خودتان احترام بگذارید. با خودتان طوری رفتار کنید که با بهترین دوست خود رفتار میکنید. به خودتان یادآوری کنید که شایسته عشق و شادی هستید. اشتباهات خود را ببخشید. برای خودتان وقت بگذارید و کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت میبرید.
10. از مقایسه خود با دیگران خودداری کنید
مقایسه خود با دیگران، یکی از بزرگترین عوامل کاهش عزت نفس و ایجاد احساس ناامنی است. به جای مقایسه خود با دیگران، بر روی پیشرفت خود تمرکز کنید و سعی کنید بهترین نسخه از خودتان باشید. شبکه های اجتماعی را کمتر چک کنید. بر روی نقاط قوت خود تمرکز کنید. به جای مقایسه، از دیگران الهام بگیرید.
11. به دنبال درمان باشید
خجالت نکشید از اینکه به دنبال کمک هستید. درمان یک سرمایه گذاری ارزشمند بر روی سلامت روان شماست. تحقیق کنید و یک متخصص مناسب پیدا کنید.
12. صبور باشید
رهایی از وابستگی عاطفی یک فرایند زمانبر است. صبور باشید و به خودتان فرصت دهید. در این مسیر، ممکن است با چالشها و موانعی روبرو شوید، اما مهم این است که تسلیم نشوید و به تلاش خود ادامه دهید. به خودتان یادآوری کنید که ارزشش را دارد. هر قدم کوچکی که برمیدارید، یک پیروزی است. برای خودتان اهداف کوتاه مدت تعیین کنید. پیشرفت خود را جشن بگیرید.
13. مراقب باشید وارد روابط جدید نشوید تا زمانی که آماده نیستید
گاهی اوقات، بعد از یک رابطه ناموفق، وسوسه میشوید بلافاصله وارد یک رابطه جدید شوید تا جای خالی را پر کنید. اما این کار میتواند منجر به تکرار الگوهای ناسالم شود. صبر کنید تا کاملاً بهبود پیدا کنید و آماده یک رابطه سالم باشید. از تنهایی نترسید. تنهایی فرصتی است برای خودشناسی و رشد فردی. رابطه را به عنوان یک درمان نبینید. به جای عجله، بر روی خودتان تمرکز کنید.
14. ورزش کنید
ورزش نه تنها برای سلامت جسمانی مفید است، بلکه برای سلامت روان نیز مفید است. ورزش میتواند به کاهش استرس، اضطراب، و افسردگی کمک کند و همچنین باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود خلق و خو شود. حتی یک پیاده روی کوتاه روزانه میتواند تاثیر مثبتی بر روی سلامت روان شما داشته باشد. ورزش به ترشح اندورفین کمک میکند، که یک مسکن طبیعی است. ورزشی را انتخاب کنید که از آن لذت میبرید. با یک دوست ورزش کنید.
15. تغذیه سالم داشته باشید
تغذیه سالم نیز نقش مهمی در سلامت روان ایفا میکند. مصرف غذاهای سالم و متعادل میتواند به بهبود خلق و خو، افزایش انرژی، و کاهش استرس کمک کند. از مصرف غذاهای فرآوری شده، شکر، و کافئین بیش از حد خودداری کنید. به مقدار کافی آب بنوشید. مصرف میوه ها و سبزیجات را افزایش دهید. غذا را با لذت بخورید.
16. خواب کافی داشته باشید
خواب کافی برای سلامت جسمانی و روان ضروری است. کمبود خواب میتواند منجر به استرس، اضطراب، افسردگی، و کاهش تمرکز شود. سعی کنید هر شب به طور منظم در ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید. قبل از خواب از تماشای تلویزیون و بهرهگیری از تلفن همراه خودداری کنید. اتاق خواب خود را تاریک و خنک نگه دارید. اگر مشکل خواب دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
17. نه گفتن را تمرین کنید
نه گفتن به خواستههای نامعقول دیگران، یک مهارت ضروری برای حفظ سلامت عاطفی است. اگر همیشه به همه “بله” بگویید، به احتمال زیاد خودتان را نادیده میگیرید و از نیازهای خود غافل میشوید. نه گفتن به معنای خودخواه بودن نیست. بلکه به معنای احترام گذاشتن به خود و نیازهای خود است. با نه گفتن به چیزهای کوچک شروع کنید. به خاطر نه گفتن احساس گناه نکنید. دلایل خود را به طور واضح و محترمانه بیان کنید.
18. از خودتان حمایت کنید
در طول فرایند رهایی از وابستگی عاطفی، باید از خودتان حمایت کنید و با خودتان مهربان باشید. به خودتان اجازه دهید احساسات خود را تجربه کنید، به خودتان استراحت دهید، و از خودتان مراقبت کنید. با خودتان مانند یک دوست صمیمی رفتار کنید. به خودتان یادآوری کنید که شایسته عشق، شادی، و احترام هستید. اشتباهات خود را ببخشید و از آنها درس بگیرید. به خودتان افتخار کنید.
19. به خودتان زمان بدهید
همانطور که قبلاً ذکر شد، رهایی از وابستگی عاطفی یک فرایند زمانبر است. به خودتان زمان بدهید تا بهبود پیدا کنید و عجله نکنید. هرگز خودتان را سرزنش نکنید و به تلاش خود ادامه دهید. مهم این است که در مسیر درست قرار دارید و به سمت یک زندگی سالمتر و مستقلتر حرکت میکنید. به خودتان افتخار کنید و به تلاش خود ادامه دهید. هر روز یک قدم کوچک به جلو بردارید. به آینده امیدوار باشید.
وقتی رابطه ای تمام شد بعد از مدت ها، تصمیم گرفتم برم مسافرت تنها. اولش خیلی سخت بود و دلم می خواست برگردم، اما کم کم یاد گرفتم که تنها بودن هم می تواند زیبا باشد. نشستم کنار دریا و با خودم فکر کردم چه چیزهایی را دوست دارم غیر از آن رابطه. فهمیدم کتاب خواندن و نقاشی کردن را فراموش کرده بودم. حالا هر وقت حس می کنم دارم از نظر عاطفی به کسی وابسته می شوم، یاد آن سفر می افتم و ذهنم را به چیزهایی که مال خودم است مشغول می کنم. وقتی تو به خودت چیزهای کوچکی برای خوشحالی پیدا کنی، دیگر آن چسبندگی قدیمی پیش نمی آید.